Odwołanie darowizny

W uzasadnieniu do wyroku z dnia 29 kwietnia 2016 r., sygn. akt I CSK 209/15, Sąd Najwyższy wskazał, iż możliwe jest odwołanie wykonanej już darowizny, w sytuacji gdy niewdzięczność w stosunku do darczyńcy przybiera postać zaniechania spełniania przez obdarowanego ustawowych obowiązków  wobec darczyńcy, takich jak chociażby niewywiązywanie się z obowiązku alimentacyjnego- o ile darczyńca popadł  w niedostatek. Wskazane orzeczenie zapadło na kanwie stanu faktycznego, w którym Jan P. domagał się aby Czesław M. zwrócił mu nieruchomość w konsekwencji odwołania darowizny. Pamiętać bowiem należy, iż art. 898 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.  Kodeks cywilny, przewiduje możliwość odwołania wykonanej już darowizny w przypadku gdy obdarowany dopuścił się wobec darczyńcy rażącej niewdzięczności. Kwestie tego, czy w danym stanie faktycznym mamy do czynienia z rażącą niewdzięcznością obdarowanego wobec darczyńcy, każdorazowo rozstrzyga sąd, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego. Do skutecznego odwołania darowizny niezbędnym pozostaje uprzednie złożenie obdarowanemu oświadczenia o jej odwołaniu wraz z wezwaniem do zwrotu przedmiotu darowizny. Oświadczenie winno zostać złożone w formie pisemnej. W stanie faktycznym będącym przedmiotem wskazanego wyżej orzeczenia Sądu Najwyższego, Czesław M. w zamian za przeniesienie na niego własności nieruchomości, zobowiązał się do ustanowienia na rzecz Jana P. dożywotniego prawa do korzystania z nieruchomości stanowiącej przedmiot darowizny. Jako, że obdarowany nie wywiązał się z powziętego zobowiązania, albowiem nakazał darczyńcy opuścić otrzymaną nieruchomość, Jan P. wykonaną wobec Czesława M. darowiznę odwołał, powołując się na rażącą niewdzięczność po stronie obdarowanego. Ponadto, z ujawnionych w niniejszej sprawie okoliczności wynikało, iż w wyniku zachowania Czesława M. , Jan P. znalazł się w niedostatku. Wobec powyższego, Sąd Najwyższy słusznie uznał, iż w przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia z rażącą niewdzięcznością w rozumieniu art. 898 § 1 kodeksu cywilnego, za czym dokonane przez Jana P. odwołanie darowizny uznać należało za skuteczne a własność darowanej Czesławowi M. nieruchomości winna mu zostać przywrócona.